Strengere regels voor ZZS in je afval

De wetgeving rond Zeer Zorgwekkende Stoffen is veranderd.

En best ingrijpend ook. Werk je met chemische stoffen, verwerk je afval of heb je een milieuvergunning? Dan is de kans groot dat deze regels ook direct gevolgen hebben voor jouw afvalbedrijf.

De grootste verandering is dat je bij elke afvalstroom waarin ZZS kunnen zitten, precies aan moet geven om welke stoffen het gaat en vaak ook in welke concentratie. Daarnaast komt er een landelijke emissiedatabase en wordt een Vermijdings- en Reductieprogramma (VRP) verplicht. Deze maatregelen zijn bedoeld om gevaarlijke stoffen beter in beeld te krijgen en hun impact op het milieu te beperken.

Wat verandert er precies

Emissieregistratie wordt verplicht
Vergunningplichtige bedrijven moeten hun ZZS-emissies daarom voortaan registreren in een landelijke database, genaamd de ZZS-emissiedatabase. Het gaat dan om de uitstoot van de ZZS naar lucht en water.

Meldplicht voor ZZS in afval
Afvalbedrijven zijn verplicht om te melden of er ZZS in hun afval zitten. De meldplicht geldt voor afvalbedrijven met een omgevingsvergunning, een VRP of bedrijven zonder vergunning, maar die vanuit hun zorgplicht wél verplicht zijn om zorgvuldig om te gaan met de ZZS-informatie.

Over het Vermijdings- en Reductieprogramma (VRP)
Bedrijven moeten een plan opstellen waarin staat hoe zij ZZS vermijden of minimaliseren. Dit is een VRP. Het VRP moet elke vijf jaar worden geactualiseerd en beoordeeld worden door het bevoegd gezag. In dit stappenplan lees je meer over de stappen die je kunt zetten op een VRP op te stellen.

Alleen relevante ZZS melden

Volgens de wet moet je als ontdoener alle ZZS uit je milieuvergunning of VRP melden. In de praktijk blijkt dat vaak niet nodig. Veel stoffen staan wel in je vergunning, maar komen helemaal niet voor in het afval dat je afgeeft. Om onnodige meldingen en verwarring te voorkomen, geldt daarom het uitgangspunt: meld alleen ZZS die relevant zijn voor de specifieke afvalstroom.

Relevante ZZS zijn stoffen die in het bedrijfsonderdeel waar het afval vandaan komt worden gebruikt, ontstaan of aanwezig zijn. Stoffen die niets te maken hebben met die afvalstroom hoef je dus niet te melden. Zo voorkom je overbodige administratie en onnodige vragen van verwerkers.

Even een paar voorbeelden:

• Afval uit de kantine of het kantoor hoeft niet als ZZS gemeld te worden.
• Een ZZS die in een eerdere processtap is verwijderd of vernietigd, hoeft niet gemeld te worden bij de resterende afvalstof.
• Wordt afval doorgezet naar een andere verwerker en kun je aantonen dat een eerder gemelde ZZS niet meer aanwezig is? Dan hoeft die melding niet te worden doorgegeven.

Het is dus verstandig om vast te leggen hoe je beoordeelt welke ZZS wel of niet relevant zijn, bijvoorbeeld met procesbeschrijvingen of meetresultaten. Daar kunnen wij je bij helpen.

Zo meld je de ZZS

Normaal gesproken wordt de aard, eigenschappen en de samenstelling van een afvalstof op de begeleidingsbrief vermeld. Dit kan alsnog op de papieren variant in het vrije veld ingevuld worden. Is de lijst te groot, dan kan er een aparte pagina als bijlage aan toegevoegd worden.

Het format van de digitale begeleidingsbrief is echter niet geschikt om al die informatie op te nemen. Een extra bijlage toevoegen werkt ook niet. Hoe moet het dan wel? Je meldt dit bij het LMA per afvalstroomnummer. Dat is één-op-één gekoppeld aan het acceptatiedossier. In de begeleidingsbrief kun je dan een standaardzin opnemen, zoals: “Informatie over de aard, eigenschappen en samenstelling is verstrekt aan de ontvanger en beschikbaar voor inzage in de administratie van ontdoener en verwerker”.

Wat doet de verwerker met jouw melding?

Wanneer je een ZZS meldt, kijkt de verwerker of deze stof misschien risico’s oplevert in zijn proces. Bijvoorbeeld mogelijke blootstelling van medewerkers of emissies naar het milieu. Als er aanvullende informatie nodig is om dit goed te beoordelen, neemt de verwerker contact met je op.

Heb jij die gegevens al beschikbaar? Dan kun je ze meteen aanleveren. Is er extra onderzoek nodig, zoals een chemische analyse? Dan geldt het principe ‘de vervuiler betaalt’. De kosten hiervoor zijn dan voor de ontdoener.

Heb je informatie over een ZZS die niet in je vergunning of VRP staat, maar mogelijk wél relevant is voor de verwerking? Dan is het natuurlijk verstandig deze ook te delen. Zo voorkom je dat de verwerker voor verrassingen komt te staan.

Wat als een ZZS pas later aan het licht komt?

Komt er via de meldplicht een ZZS in jouw afval naar voren die eerder niet bekend was? Dan mag de verwerking meestal doorgaan zoals gepland. De verwerker krijgt een redelijke termijn om te beoordelen of er risico’s zijn voor medewerkers, omwonenden of het milieu.

Deze werkwijze is vooral bedoeld om onnodige stilstand en opslag te voorkomen. Een plotselinge stop kan namelijk meer milieuschade veroorzaken dan tijdelijk doorgaan met verwerking. Na de beoordeling worden de vervolgstappen besproken.

Klaar voor de ZZS-regels? Wij helpen je verder

We merken dat deze meldplicht bij veel bedrijven best wat vragen oproept. Welke stoffen moet je precies melden? Hoe zorg je dat je niet te veel (of juist te weinig) doorgeeft? Hoe richt je je administratie zo in dat het werkbaar blijft voor je bedrijf?

Gelukkig kunnen we je daarmee helpen. Door bijvoorbeeld:

• Jouw afvalstromen en de relevante afvalstoffen in kaart te brengen
• De koppeling te maken met jouw milieuvergunning de VRP
• Jouw VRP op te stellen of te actualiseren
• Jouw IT-landschap up to date te houden en je processen te actualiseren
• Jouw team te trainen in de nieuwe regelgeving

Meer informatie?

Wil je meer informatie? Neem gerust contact met ons op. We kijken graag samen wat jouw bedrijf nodig heeft en hoe we het zo eenvoudig mogelijk kunnen maken om te voldoen aan deze nieuwe regels.